Landbouwers in de Oudlandpolder in West-Vlaanderen zeggen dat ze vooralsnog meer last hebben van wateroverlast dan waterschaarste. Ze vrezen dat beide problemen zullen toenemen en denken na over oplossingen.
De landbouwers hebben dat in het kader van het Interreg-project Fresh4Cs gezegd. In dit project gingen onderzoekers van het Kenniscentrum Ondernemen en Innoveren (KCOI) van HZ University of Applied Sciences, de Vlaamse Landmaatschappij, het Instituut voor Landbouw-, Visserij- en Voedingsonderzoek en Vlaams Kenniscentrum Water dieper in op de percepties van boeren over de waterproblematiek. De onderzoekers hebben 101 landbouwers gesproken.
Hoewel ze nu nog het meeste hinder ondervinden van wateroverlast (en denken dat dit alleen maar zal toenemen) verwachten de landbouwers dat de problemen rondom waterschaarste in de toekomst groeien. Dit tekort zal het beregenen en beschermen van gewassen bemoeilijken en zorgt ook voor druk op het drinkwater voor vee en het schoonhouden van installaties. Het aantal respondenten dat veel last van beide problemen denkt te krijgen, stijgt met minimaal 16 procent tot maximaal 28 procent.
Duurzame watervoorziening
De deelnemers aan het Fresh4Cs-project willen in het 2 zeeën-gebied (België, Engeland, Frankrijk en Nederland) een duurzame zoetwatervoorziening ontwikkelen. Nu wordt er in deze landen in de winter veel water naar de zee afgevoerd, terwijl er in de zomer sprake van droogte kan zijn. De deelnemers werken op vijf locaties aan methoden voor een duurzame watervoorziening.
In de Oudlandpolder gaat het om een demonstratie van kreekruginfiltratie als duurzame zoetwaterbron.
Oplossingen
In de interviews met de onderzoekers van KCOI hebben de Vlaamse landbouwers gezegd bezig te zijn met oplossingen voor wateroverlast en waterschaarste. De belangrijkste oplossingen voor wateroverlast zijn volgens hen aangepast peilbeheer en het verbreden van de grachten. Hun voorkeur gaat meestal uit naar collectieve oplossingen in plaats van individuele.
De landbouwers verschillen meer van mening als het gaat over maatregelen tegen droogte. In het onderzoek noemen ze een paar maatregelen die werken, zoals het opslaan van regenwater en drainage onder de stallen.
Nadelen zijn volgens landbouwers de ontoereikende kwaliteit van het water en de kosten die met de maatregelen gepaard gaan. "We moeten betalen om water op te pompen”, zegt een aantal. Veel landbouwers overwegen wel te investeren in alternatieve waterbronnen, maar worden vooralsnog tegengehouden door de kostprijs en een gebrek aan kennis over de prijs, waterkwaliteit en doeltreffendheid.
Namens de HZ zijn het lectoraat Water Technology en KCOI betrokken bij het Interreg-project Fresh4Cs. De watertechnologen maken een technologiebeoordeling en een monitoringplan voor elke pilotlocatie. Lector Hans Cappon en Emma McAteer zijn betrokken. De informatie die tijdens de test- en monitoringfase is verzameld, wordt geanalyseerd en vergeleken. De beste resultaten vormen de basis voor de ontwikkeling van een routekaart voor een brede implementatie. Dit onderzoek voeren Ageeth van Maldegem en Stef Bleyenberg van KCOI en Bart Letterie van Water Technology uit.