Onderzoeksresultaten Z-GRID project
Dat en waarom we aan de slag gaan met energiebesparing is duidelijk. Maar dan komt de ‘hoe?’. Met slimme energiesystemen? In het Z-GRID project ontwikkelde en testte Camping Weltevreden energiemanagement- en opslagsystemen uit. HZ University of Applied Sciences haakte aan voor ondersteunend onderzoek.
Waar Adriaan Wisse, eigenaar van Camping Weltevreden, aan de slag ging met de implementatie van duurzame energieopwekking, -opslag en een geavanceerd energiemanagementsysteem, volgde HZ deze gedreven ondernemer op de voet. Eén van de onderzoekers was Roel Tolle, een ervaren energietechnoloog en docent-onderzoeker bij onderzoeksgroep Delta Power.
Technisch en economisch effect
“Eén van de pijlers van Delta Power is systeemintegratie en flexibiliteit van energiesystemen. Dat past dus perfect bij het Z-GRID project. Hierin hebben we allereerst een nulmeting gedaan om de beginsituatie op Camping Weltevreden vast te stellen. Daarna hebben we alle nieuwe, duurzame energiestromen van de camping in kaart gebracht en gekeken wat het technisch en economisch effect ervan kan zijn.”
Gastbeleving en -gedrag
Collega-onderzoeker Emma Lemmers van HZ Kenniscentrum Kusttoerisme richtte zich op een heel ander aspect van het project. “De kant van gastbeleving en -gedrag. Hoe kijken gasten van Camping Weltevreden aan tegen klimaatverandering? Wat vinden ze van de duurzame initiatieven van Adriaan? Weten ze überhaupt dat hij ermee bezig is en wat betekent dat dan voor hun gedrag op de camping?”
Duurzaamheid werkt inspirerend
Uit het onderzoek bleek dat meer dan 90% van de gasten wel op een of andere manier met het klimaat bezig is en dat zo’n 60% bereid zou zijn om extra te betalen voor duurzaamheid. Toch maakten velen geen bewust duurzame keuze door een vakantie bij Camping Weltevreden te boeken. “Slechts 13% van de gasten bleek voorafgaand aan hun bezoek te weten dat Adriaan zo actief bezig is met duurzame energie. Tijdens hun verblijf hoorde 22% van de gasten er iets over, bijvoorbeeld via de rondleiding die Adriaan erover geeft. Dat werkt inspirerend. 86% van de gasten gaf aan dat ze thuis bewuster omgingen met energie. Niet onnodig de lichten aanlaten bijvoorbeeld of minder lang douchen.”
Ook HZ geïnspireerd
Ook Roel en Emma werden geïnspireerd door Adriaan. Roel: “Hij bezit een aanstekelijk enthousiasme en zit vol interessante ideeën. Hij wist ook verbazingwekkend veel over de technologische mogelijkheden. Soms zelfs meer dan ons. Dat inspireerde me om nog meer te willen onderzoeken.”
Opwekking, opslag, management
Roel vervolgt: “In mijn onderzoek heb ik met name gekeken naar wat het effect kan zijn van wat Adriaan allemaal implementeerde. Daarbij ging het om de combinatie van duurzame energieopwekking, opslag van energie en warmte in batterijen en een energiemanagementsysteem dat alles aanstuurt. Dat alles heb ik rekenkundig onderzocht en ik heb er een simulatiemodel bij ontwikkeld. Daarmee kunnen we een berekening maken van het energiebesparend effect van verschillende energiesystemen en dit vervolgens omzetten naar economische en CO2-besparingseffecten.”
Bevindingen
Uit het onderzoek kwamen interessante bevindingen. “De hoeveelheid energie die Adriaan momenteel kan opwekken met zonnepanelen is 30% van wat hij nodig heeft. Met de elektrische batterij erbij is dit 10% extra. Adriaan wil nu nog verder uitbreiden met zijn zonnepanelen. Daar hoort ook weer een grotere batterij bij. Hoeveel en hoe groot, dat hebben we allemaal doorgerekend.”
Warmte-opslag
Wat de opslag van warmte betreft, viel het resultaat Roel nog wat tegen. “Dit was minder dan we hoopten. Maar achteraf blijkt dat de camping van Adriaan niet maatgevend is. Hij heeft een relatief lage warmtebehoefte. Bij een camping met bijvoorbeeld wellness-faciliteiten of een zwembad zou de businesscase er heel anders uit kunnen zien.”
Waarderingstool energiesystemen
Hoe kan een ondernemer zijn businesscase eigenlijk uitrekenen? Is dat ook onderzocht? “Ja, binnen het project hebben we ook een tool ontwikkeld waarmee het effect van energiesystemen getoetst kan worden aan de drie duurzaamheidsaspecten: people, planet, profit. Het is een generieke waarderingstool op basis waarvan je beslissingen kunt nemen welke maatregelen je wilt implementeren. Je ziet dan meteen de besparing, terugverdientijd en CO2-reductie.”
HZ wil door
Er is dus veel gemeten, ontdekt, ontwikkeld en bereikt. Maar klaar is het onderzoek wat Roel en Emma betreft nog niet. Roel: “Het systeem van Adriaan is nog maar net operationeel. Onze tools zijn dus nog niet getoetst aan de werkelijkheid. Graag zou ik daar nog mee verder willen om te valideren dat wat we nu hebben, ook toegepast kan worden bij andere ondernemers in en buiten de campingwereld.”
En ook Emma is nieuwsgierig geworden naar meer: “Graag zou ik willen onderzoeken in hoeverre de acties van Adriaan ook het boekingsproces beïnvloeden; kiezen gasten bewust voor een duurzame camping? En gaan gasten ook na hun verblijf op de camping werkelijk actief aan de slag met energiebesparing? Maar voor nu kijk ik vooral met veel plezier terug op dit project en de fijne samenwerking met alle partijen.” Roel: “Daar sluit ik me volledig bij aan.”
