Energie(k) onderwijs
Het lectoraat Delta Power neemt deel in het project Energiek Onderwijs van penvoerder Avans Hogeschool in het kader van het Europees programma Interreg VI A Vlaanderen-Nederland 2021-2027. Het projectplan is ontwikkeld door Avans Hogeschool (penvoerder) en partners HZ University of Applied Sciences, Bouwunie, Katholiek Onderwijs Vlaanderen, Provincie Antwerpen, Scalda, Da Vinci College, Zuyd Hogeschool, Thomas More Kempen, Vives Noord, Vlaamse Overheid, Wij Techniek, Mtech + OVL en RTC Oost-Vlaanderen.
Om de opwarming van de aarde te beperken wordt op nationaal, Europees en VN-niveau gewerkt aan beleid om via een energietransitie de uitstoot van broeikasgassen aanzienlijk te verminderen en op termijn (2050) tot nul terug te brengen. De afgelopen decennia heeft de maatschappelijke aandacht vooral gelegen op een van de basisvoorwaarden, het ontwikkelen en uittesten van innovatieve technieken als alternatief voor de fossiele technologie. Maar nu de duurzame technologie in steeds grotere volumes beschikbaar wordt gemaakt en afname vindt is het aantrekken van geschoolde collega’s ook een steeds groter onderwerp: en inmiddels worden ook competenties rond duurzaamheid in de Europese Vaardighedenagenda opgenomen en geïmplementeerd in diverse onderwijscurricula. Het is inmiddels gebleken dat er een groot tekort is aan vakbekwaam personeel. Men voorziet dat dit tekort ook in de toekomst zal aanhouden . Dit heeft gevolgen voor de realisatie van de energietransitie.
Er is behoefte aan voldoende opgeleide mensen. Er is behoefte aan verbreding van skills (inclusief leven lang leren). Daarnaast kan de focus niet louter beperkt blijven tot inhoudelijke technische kennis en vaardigheden, maar groeit ook de vraag naar kennis m.b.t. het economisch perspectief van duurzame technieken en kennis op het gebied van digitalisering. De gezochte medewerkers moeten midden in de maatschappij staan en de transitie in die maatschappij uit kunnen dragen en begrijpen. Kern- of sleutelcompetenties worden daarmee steeds belangrijker.
Uit onderzoek blijkt echter dat het arbeidsaanbod vanuit het onderwijs/opleidingen achterblijft bij de maatschappelijke vraag. Ook vanuit andere bronnen (werkloosheid, zij-instroom, buitenland) is er onvoldoende geschikt aanbod. Daarbij is het ook zo dat er sprake is van concurrentie onder de diverse technische sectoren in de energietransitie.
Het aantrekken van jongeren door technische/energie-opleidingen in het secundair (middelbaar) en tertiair (hoger) onderwijs is derhalve belangrijk voor het doen slagen van de energietransitie. De mogelijkheden, niet alleen van baanzekerheid, maar ook van een interessante en uitdagende baan in de energietransitie, staan bij de meeste jongeren nog te weinig op het netvlies. Ook hierin zal een slag gemaakt moeten worden.
De doelstelling van dit project “Energiek Onderwijs” is derhalve om een bijdrage te leveren in het opleiden van vakbekwaam personeel om de energietransitie vorm te geven, en wel door het kwalitatieve en kwantitatieve aanbod aan arbeidskrachten te vergroten middels het ontwikkelen van nieuwe modules voor initieel secundair en hoger onderwijs (met naast technische competenties ook aandacht voor sleutelcompetenties), om- en bijscholingstrajecten (leven lang leren/ontwikkelen), wervings- en sensibiliseringscampagnes die aansluiten bij de opgaven en behoeften van een breed scala aan bedrijven in de betrokken sectoren, zoals installatietechniek, bouw-, (chemische) industrie- en energiesector.
De volgende subdoelstellingen zijn geformuleerd door het partnership:
1. Het zichtbaar maken van de kwalitatieve en kwantitatieve vraag vanuit de markt naar personeel voor sectoren die intens verbonden zijn aan de energietransitie en deze vraag afzetten tegen het aanbod aan opleidingen (0-meting en gap-analyse). (Hierbij wordt onder andere gebruik gemaakt van de analyseresultaten uit het Interreg Grensregioproject GHLOBO)
2. Het aanpassen van reguliere opleidingen in deze sectoren in het secundair en hoger onderwijs (op basis van 0-meting en gap-analyse), inclusief onderwijsvernieuwing (hybride en blended leren, community learning, case based learning), doorlopende leerlijnen en toevoeging van interdisciplinaire modules in curricula.
3. Het ontwikkelen van nieuwe omscholingstrajecten voor zij-instromers naar de betrokken sectoren, bijvoorbeeld voor mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt, gedupeerden van de corona-crisis in andere sectoren.
4. Het ontwikkelen van bijscholingstrajecten voor medewerkers in de betrokken sectoren (met name van ouder en kortgeschoold personeel om uitstroming te voorkomen) en voor onderwijzend personeel in de betreffende onderwijsinstellingen.
5. Het benutten van de grensoverschrijdende complementariteit waardoor we het energie-gerelateerde onderwijs aan weerszijden van de grens versterken en we nieuwe, interessante samenwerkings- en kennisnetwerken van onderwijsinstellingen en bedrijven in de betrokken sectoren vorm geven.
6. Het ontwikkelen en uitvoeren van een wervings- en sensibiliseringcampagne gericht op leerlingen/studenten in het basis- en secundair onderwijs, en potentiële zij-instromers (omscholers), om hen te enthousiasmeren voor opleidingstrajecten in de betrokken sectoren.
7. Het creëren van hybride leer/werkplekken met goede begeleidingstrajecten bij onderwijsinstellingen en bedrijven in de betrokken sectoren, zowel voor initieel onderwijs als voor bij- en omscholingstrajecten.
Voor meer informatie Energiek Onderwijs: https://interregvlaned.eu/energiek-onderwijs/nieuws-events