LC 00951: verschil tussen versies

Geen bewerkingssamenvatting
Geen bewerkingssamenvatting
Regel 1: Regel 1:
De resultaten van deze overzichtsstudie zijn tot stand gekomen op basis van vijftig (nationaal en internationaal) verschillende soorten artikelen waaronder (semi-)wetenschappelijk, opiniestukken, krantenartikelen, blogs e.d. De meeste onderzoeken zijn gebaseerd op bestaande info en niet zozeer empirische data. In het onderzoek is er gekeken naar de voordelen van en de bezwaren tegen gratis kinderopvang. Tevens is er in de artikelen ook gezocht welke leefbaarheidsfactoren (economisch, sociaal, fysiek)  werden genoemd. Hieronder volgt een beknopte bespreking en overzicht van de resultaten.
De resultaten van deze overzichtsstudie zijn tot stand gekomen op basis van vijftig (nationaal en internationaal) verschillende soorten artikelen waaronder (semi-)wetenschappelijk, opiniestukken, krantenartikelen, blogs e.d. De meeste onderzoeken zijn gebaseerd op bestaande info en niet zozeer empirische data. In het onderzoek is er gekeken naar de voordelen van en de bezwaren tegen gratis kinderopvang. Tevens is er in de artikelen ook gezocht welke leefbaarheidsfactoren (economisch, sociaal, fysiek)  werden genoemd. Hieronder volgt een beknopte bespreking en overzicht van de resultaten.
=== Voordelen ===
Uit de literatuur blijkt dat er diverse voordelen zijn verbonden aan (semi) gratis kinderopvang (zie Tabel 2). Een van de meest genoemde factoren is de positieve impact op de arbeidsparticipatie door vrouwen. Hoewel dit effect voornamelijk wordt waargenomen bij hoogopgeleide vrouwen, en het minder sterk is bij laagopgeleide vrouwen. Naast arbeidsparticipatie worden ook kind ontwikkeling en gelijke kansen voor elk kind als voordelen genoemd. Momenteel maken kinderen uit lagere sociaaleconomische klassen minder gebruik van kinderopvang, dit wordt deels gelinkt aan de complexiteit van het huidige subsidiesysteem. Dit resulteert erin dat deze kinderen al met een achterstand aan het basisonderwijs beginnen, kinderopvang speelt namelijk een essentiële rol bij de sociale, cognitieve en schoolse ontwikkeling van kinderen.
Volgens enkele experts zal de combinatie van de toenemende arbeidsparticipatie van (hoogopgeleide) vrouwen en een betere start voor elk kind uiteindelijk resulteren in een rendabele investering in gratis kinderopvang. De stijging van vrouwen op de arbeidsmarkt zal leiden tot een toename van economische activiteit en belastinginkomsten, terwijl de investering in de ontwikkeling van kinderen ervoor zal zorgen dat zij beter voorbereid zijn op de toekomst. Door deze effecten zal de samenleving op de lange termijn volgens de experts op meerdere domeinen profiteren van gratis kinderopvang.
'''''Tabel 2'''''. Voordeel gratis kinderopvang per regio 
{| class="wikitable"
|'''Omschrijving  voordeel '''
|'''Stakeholder(s)'''
|'''Land '''
|'''Bron'''
|'''Toelichting'''
|-
|Toename in arbeidsmarktparticipatie  door moeders bij kinderen van 0-3 jaar, kinderen uit achterstandsgezinnen  hebben baat bij gratis kinderopvang, goed voor de kind ontwikkeling en  zorgt voor gedragsmatige veranderingen binnen het gezin
|Moeders; 
kinderen gezin
| Duitsland 
|{{Cite|resource=Resource Hyperlink 01362|name=Busse  & Gathmann, 2015|dialog=process-linkwebsite-dialog}}, {{Cite|resource=Resource Hyperlink 01363|name=Busse  & Gathmann, 2018|dialog=process-linkwebsite-dialog}} & {{Cite|resource=Resource Hyperlink 01364|name=Busse  & Gathmann, 2020|dialog=process-linkwebsite-dialog}} 
|Wetenschappelijk  artikel
Empirische data 
|-
|Toename  arbeidsparticipatie vrouwen
|Moeders
|Nederland
|{{Cite|resource=Resource Hyperlink 01365|name=Bettendorf, Jongen & Muller, 2015|dialog=process-linkwebsite-dialog}} 
|CBP Discussion  paper
|-
|Toename  arbeidsparticipatie moeders
|Moeders
|Malta
|{{Cite|resource=Bestand:Borg, A., 2015 Free Childcare–a fix to the family and paid work conflict.pdf|name=Borg,  A., 2015|dialog=process-file-dialog}} 
|Review  voor Europese Commissie
|-
|Arbeidsparticipatie  moeders; van parttime naar fulltime
|Moeders
|UK
|Brewer  et al., 2022 
|Wetenschappelijk  artikel
|-
|Verbreken  deeltijdcultuur vrouwen (zie figuur)
|Moeders
|Nederland 
|Bokhorst  & Hemerijck, 2023 
|Wetenschappelijk  artikel  
|-
|Uit enquête blijkt dat 1/3 (voornamelijk moeders) meer zou willen  gaan werken wanneer kinderopvang gratis zou worden
|Moeders
|Nederland
|Benedictus, 2022 
|Artikel
|-
|Voorzieningen blijven bestaan; kinderen  trekken niet weg uit de regio; toename gebruik kinderopvang; kwaliteit opvang  is verbeterd; kind ontwikkeling en werkgelegenheid
|Moeders
|Nederland,  Zeeuws-Vlaanderen
|Bukman,  2021
|Artikel  tijdschrift Management Kinderopvang
|-
|Arbeidsparticipatie  moeders
|Moeders
|Zweden
|Elwert  & Quaranta, 2023 
|Wetenschappelijk  artikel
|-
|Positieve effecten op sparen,  schoolgereedheid en kwaliteit van het gezin. Positieve impact op werk bij  lage inkomens (voornamelijk vrouwen).
Algehele gebruik van kinderopvang nam toe.
|Moeders;
gezinnen;
kinderen;
leefomgeving
|UK
|Gillian & Lavalle, 2018  
|Presentation to the ICMEC International Seminar
|-
|Arbeidsparticipatie vrouwen
|Moeders
|België  en Zweden
|Lancker  & Ghysels, 2013
|Boekhoofdstuk
|-
|Kansengelijkheid; ontzorgen van werkende en  niet werkende ouderen
|Gezinnen; 
|Nederland
|Leseman  et al., 2021
|Onderzoeksrapport
|-
|Hoogopgeleide  vrouwen gaan meer werken; gebruik van kinderopvang neemt toe wanneer deze  gratis wordt; huidige systeem is te complex en niet toegankelijk genoeg
|Moeders
|Nederland
|Kok & Plantinga  & Ter Weel., 2020 
|Opiniestuk
|-
|Kinderopvang  bevordert de schoolse en sociale vaardigheden van kinderen (zeker voor  kinderen in kwetsbare omstandigheden)
Arbeidsparticipatie  ouders
|Kinderen;  Ouders; Gezinnen
|België
|Lancker, 2021
|Opiniestuk
|-
|Verhoogd welbevinden, sociale en cognitieve  ontwikkeling van kinderen wat lijdt tot productiviteit in de economie; Zorgt  voor de verbetering van de algehele leefbaarheid; Verschil tussen mannen en  vrouwen kleiner
|Moeders/vrouwen;  kinderen; leefomgeving
|UK
|Henau,  de J., 2022 
|Wetenschappelijk  artikel
|-
|Positief  effect arbeidsparticipatie
|Moeders
|Canada
|Koopman  & Plantenga, 2023
|Online  artikel
|-
|Korte  termijn: Hogere arbeidsparticipatie vrouwen en gelijkheid man vrouw; Vermindering  stress bij ouders; Investering in gratis kinderopvang wordt bij verschillende  situaties terugverdiend; Kinderen in kwetsbare situaties meer kansen en huidige  systeem is te complex
|Moeders;  kinderen; gezinnen; arbeidsmarkt/economie; algemene leefomgeving
|Nederland 
|WomenInc,  2020 
|Online  artikel
|-
|Kind  ontwikkeling en kind en kansengelijkheid
|Kinderen
|UK
|Harding & Cottell, 2018  
|Rapport Childcare Survey 2018
|-
|Arbeidsparticipatie  moeders
|Moeders
|Brazilië
|Paes de  Barros et al., 2011
|Wetenschappelijk  artikel
|-
|Kansengelijkheid  achterstandsproblematiek
|Kinderen 
|Nederland; Waddeneilanden
|Overduin,  2017  
|Opiniestuk
|-
|Gebrek aan betaalbare kinderopvang is  belemmering voor betaald werk; Kind ontwikkeling
|Kinderen
| Nederland 
|Raes,  Piessens & WillockX, 2020 
|Boek
|-
|Belang kinderopvang: (1) vergroten kansen  voor kinderen, evenals een latere selectie of meer mogelijkheden  vervolgonderwijs. (2) Tegengaan educatieve kloof (3) Verdient zichzelf terug  op lange termijn door rendement positieve effecten achterstandskinderen.  
|Kinderen;  economie
| Nederland 
|Slot en  Leseman, 2019 
|Wetenschappelijk  artikel (inclusief kosten-baten analyse)
|-
|Arbeidsparticipatie vrouwen;
Mannen meer participatie in het gezin; Economische  winst op lange termijn; Betere cognitieve, sociale en emotionele ontwikkeling;  Huidige systeem is voor ouders te duur (gem duurder dan in andere landen).
|Moeders;  Mannen; Economie; Kinderen
|Nederland
|Slot & Leseman, 2020
|Opinie
|}


=== Bezwaren ===
=== Bezwaren ===

Versie van 13 okt 2023 14:25

De resultaten van deze overzichtsstudie zijn tot stand gekomen op basis van vijftig (nationaal en internationaal) verschillende soorten artikelen waaronder (semi-)wetenschappelijk, opiniestukken, krantenartikelen, blogs e.d. De meeste onderzoeken zijn gebaseerd op bestaande info en niet zozeer empirische data. In het onderzoek is er gekeken naar de voordelen van en de bezwaren tegen gratis kinderopvang. Tevens is er in de artikelen ook gezocht welke leefbaarheidsfactoren (economisch, sociaal, fysiek)  werden genoemd. Hieronder volgt een beknopte bespreking en overzicht van de resultaten.

Bezwaren 

Wat voornamelijk wordt genoemd als bezwaar tegen gratis kinderopvang in verschillende landen is dat het doel van gratis kinderopvang niet wordt bereikt. Dat heeft voornamelijk ermee te maken dat lagere inkomensgroepen niet/minder voordeel ervaren van gratis kinderopvang en dat de arbeidsparticipatie niet altijd direct toeneemt in specifieke doelgroepen. Zo wordt er voornamelijk ee toename gezien bij de hogere inkomensgroepen en aanzienlijk minder onder lage inkomensgroepen. Naast het bereik van de voordelen van gratis kinderopvang worden ook de kosten aangehaald, “tegenstanders” benadrukken dat gratis kinderopvang nooit helemaal gratis is. Immers, iemand moet de rekening betalen. Hierbij is er nog onduidelijkheid over wat deze specifieke kosten dan zijn en bij wie die uiteindelijk terecht komen.

 Moeders vormen een specifieke doelgroep. Zo ziet een deel van de doelgroep gratis kinderopvang als een kans om meer te gaan werken, maar is er een ook deel die juist de voorkeur geven aan informele kinderopvang op basis van culturele normen en waarden, toename tot de arbeidsmarkt niet voldoende lonend (financieel) vinden, dan wel dat men als moeder vooral ook thuis wil zijn voor de kinderen.  

Ten derde is een belangrijk ander onderdeel van het kinderopvangvraagstuk het personeel, kwaliteit van het personeel, mogelijke tekorten in personeel en kwaliteit van kinderopvang volgens de huidige standaarden. Hiernaast staat de opkomst van meer commerciële partijen die ook een uitkomst bieden voor kinderopvang.  Tot slot lijkt dat het systeem van kinderbijslag een zware bottleneck te zijn voor vele ouders die behoefte hebben aan (gratis) kinderopvang, maar de administratieve last uiteindelijk ontzien (zie Tabel 3).  

Tabel 3. Bezwaren gratis kinderopvang per regio  

Omschrijving bezwaar  Stakeholder(s)  Land  Bron 
Hoge inkomens zullen voornamelijk profiteren van gratis kinderopvang  Moeders en kinderen  Nederland  Benedictus, 2022 

Opiniestuk 

Invulling van flexibiliteit van kinderopvang is niet voor iedereen van toepassing zoals door werkuren die niet overeenkomen met uren wanneer het kind naar de opvang kan  Moeders; ouders die studeren  Malta  Borg, 2015 

Review voor Europese Commissie 

Bij oudere kinderen is de toename van ouders op de arbeidsmarkt minder groot.  Geen unaniem positief pleidooi voor gratis kinderopvang omdat de effecten mogelijk niet opwegen tegen de kosten  Kinderen; moeders  Duitsland  Brusse & Gathmann, 1015, 1018 & 2020 

Wetenschappelijk artikel 

Empirische data 

Personeelstekort in kinderopvang  Kinderopvangcentra; ouders; overheid  Nederland  Bukman, 2021 

Artikel tijdschrift  

Het verschil in prijs in kinderopvang heeft een belangrijke invloed op de deelname aan kinderopvang, maar niet op arbeidsparticipatie van moeders per se Moeders; gezinnen Nederland  Kok et al., 2020

Seo Economisch onderzoek;

Negatief effect op kinderen door de kwaliteit van kinderopvang (ontwikkelkansen)  Kinderen; kinderopvangcentra Canada  Koopman, 2023 

Online krantenartikel bnr 

Sommige pedagogisch medewerkers ervaren meer werkdruk door gratis kinderopvang  Pedagogisch medewerkers  Nederland  KZOV, 2023 

Intern onderzoek 

Gratis kinderopvang zorgt voor kansenongelijkheid   Gezinnen, kinderopvangcentra; overheid  Nederland  Leseman, P., 2020 

Opiniestuk 

Stijging personeelstekort; Vergoten ongelijkheid (midden en hoge inkomens hebben voornamelijk profijt en lage inkomens gaan er eerder op achteruit);

Opvangorganisaties kunnen winst opprikken; Verslechtering kwaliteit;  

Kans dat ouders juist minder gaan werken &

niet werkende ouders staan buitenspel  

Kinderopvangcentra; ouders; overheid  Nederland  Pelgrim, C. & Sezen Moeliker, S., 2023 

Krantenartikel 

Kinderopvang gaat voorbij aan het belang van de kwaliteit van kinderopvang    Kinderopvangcentra Nederland  Roeters & Vliek, 2022 

Kennisnotitie SCP 

Als de financiering door de overheid gebaseerd zou worden op de huidige toeslagtarieven is die  

vergoeding veel te laag, met gevolgen voor de kwaliteit.’

 Maatschappelijke organisaties concurreren met de kwaliteit van de kinderopvang   

 Kinderen; kinderopvangcentra Nederland  Vroom & Bukman, 2021 

Opiniestuk 

Huidige aanpak kinderopvang binnen Vlaanderen helpt niet bij het oplossen van het armoedeprobleem,  

 Meer mogelijkheden liggen binnen de kinderbijslag om dit aan te pakken. 

Nederland  Lancker, 2021 

Opiniestuk 

Gebrek aan personeel  Kinderopvangcentra; professionals Nederland  Bukman, 2021 

Opiniestuk 

Vooral gezinnen met hoge inkomens hebben voordeel bij gratis kinderopvang in België  Gezinnen; overheid  België en Zweden  Lancker & Ghysels, 2013 

Boekhoofdstuk 

Migranten (non-Europees) doen meer een beroep op informele kinderopvang (familie en vrienden); met name geldt dit voor Turkse vrouwen  Moeders België  Biegel et al., 2021 

Wetenschappelijk artikel 

Bestaande data 

 

Samenvattend

Naast de voordelen en bezwaren van kinderopvang is er binnen de literatuur ook gekeken welke leefbaarheidsfactoren genoemd worden om te zien waar al veel over bekend is, maar ook waar er eventueel nog weinig over bekend is. De voordelen en bezwaren zijn in Tabel 4 en 5 samengevat en onderverdeeld onder de betreffende leefbaarheidsfactor. Tevens is er onderscheid gemaakt tussen wetenschappelijk en niet wetenschappelijk bronnen.

 In de tabel is zichtbaar dat er binnen het conceptueel model voornamelijk literatuur is die zich richt op economische factoren. Er is voornamelijk veel geschreven over de rol van gratis kinderopvang op de arbeidsparticipatie van vrouwen. Daarnaast zijn er een groot aantal studies die iets zegt over de kind ontwikkeling en kansengelijkheid/ ongelijkheid. Deze uitkomsten zeggen iets over sociale factoren van leefbaarheid. Tenslotte zijn er zeer beperkt studies die kijken naar de fysieke effecten van gratis kinderopvang.  

Tabel 4. Voordelen Gratis Kinderopvang naar leefbaarheidsindicator

Voordelen

Omschrijving leefbaarheidsindicator   

Bron
Economisch Sociaal Fysiek Wetenschappelijk Opinie en overig
Arbeidsparticipatie vrouwen

(hoge inkomens)

    Brusse & Gathmann, 2015 & 2020; Bettendorf, Jongen & Muller, 2015; Borg, A., 2015; Brewer et al., 2022; Bokhorst & Hemerijck, 2023; Elwert & Quaranta, 2023; Gillian & Lavalle, 2018; Lancker & Ghysels, 2013; Leseman et al., 2021; Kok & Plantinga & Ter Weel., 2020 ; Henau, de J., 2022; Paes de Barros et al., 2011; Raes, Piessens & WillockX, 2020; Slot en Leseman, 2019 Bukman, 2021; Lancker, 2021; Koopman & Plantenga, 2023; Slot & Leseman, 2020; Benedictus, 2022  
  Kind ontwikkeling   Brusse & Gathmann, 2015 & 2020; Gillian & Lavalle, 2018; Leseman et al., 2021; Henau, de J., 2022; Harding & Cottell, 2018 ; Raes, Piessens & WillockX, 2020; Slot en Leseman, 2019  Bukman, 2021; Lancker, 2021; Slot & Leseman, 2020
  Kansengelijkheid   Brusse & Gathmann, 2015 & 2020; Leseman et al., 2021; Kok & Plantinga & Ter Weel., 2020; Harding & Cottell, 2018 ; Slot en Leseman, 2019  Bukman, 2021; Lancker, 2021; Overduin, 2017; Slot & Leseman, 2020 
    Voorzieningen/ algehele leefbaarheid Henau, de J., 2022  Bukman, 2021

Tabel 5. Bezwaren Gratis Kinderopvang naar leefbaarheidsindicator

Bezwaren

Omschrijving leefbaarheidsindicator   

Bron
Economisch Sociaal Fysiek Wetenschappelijk Opinie en overig
Arbeidsparticipatie (geen toename)     Kok et al., 2020; Brusse & Gathmann, 2018, 2020; Biegel et al., 2021    Pelgrim, C. & Sezen Moeliker, S., 2023; Lancker, 2021 
Personeelstekort in kinderopvangcentra       Bukman, 2021; Pelgrim, C. & Sezen Moeliker, S., 2023; KZOV, 2023; Bukman, 2021 
Kosten       Pelgrim, C. & Sezen Moeliker, S., 2023 
  Effecten niet op iedereen van toepassing   Lancker & Ghysels, 2013; Biegel et al., 2021    Benedictus, 2022; Leseman, P., 2020; Pelgrim, C. & Sezen Moeliker, S., 2023; Roeters & Vliek, 2022
  Kwaliteit kinderopvang     Koopman, 2023; Pelgrim, C. & Sezen Moeliker, S., 2023; Roeters & Vliek, 2022; Vroom & Bukman, 2021 























Overgenomen van "https://kenniscentrumtoerisme.nl/wiki/index.php?title=LC_00951&oldid=97720"