Overnachtingen en accommodatie-aanbod 2023
Jaarlijks publiceert HZ Kenniscentrum Kusttoerisme de belangrijkste kerncijfers voor de vrijetijdssector. Dit jaar worden deze kerncijfers uitgebreid met cijfers over dagbezoek en de economische waarde.
Overnachtingen
In Zeeland werden in 2023 21,7 miljoen overnachtingen doorgebracht. Dit is een optelsom van 13,4 miljoen door het CBS geregistreerde overnachtingen en het door HZ Kenniscentrum Kusttoerisme geraamde aantal overnachtingen van vaste gasten in eigen vakantie-accommodaties, in particulier verhuurde accommodaties en in jachthavens. Voor toelichting op de achtergronden van de cijfers kunt u hier de onderzoeksverantwoording downloaden.
Het aantal van 21,7 miljoen overnachtingen is 1% meer dan in 2022. In een periode van vijf jaar steeg het totaal aantal overnachtingen in Zeeland met 11%.
Op basis van de door het CBS geregistreerde overnachtingen kan de ontwikkeling in Zeeland worden vergeleken met de rest van Nederland. Dan is zichtbaar dat het aantal geregistreerde overnachtingen in Zeeland in een periode van 5 jaar met 21% groeide, voor Nederland was dat een groei van 15%. Deze groeicijfers passen in een internationale trend van groei van toerisme: wereldwijd gaan steeds meer mensen één of meerdere keren per jaar op reis en dit leidt voor veel bestemmingen tot hogere overnachtingscijfers.
Inzoomend naar gemeenten in Zeeland is zichtbaar dat het aantal overnachtingen in de afgelopen vijf jaar in alle gemeenten is toegenomen. In het laatste jaar (2023 vs 2022) is het beeld wisselend, sommige gemeenten zagen het aantal overnachtingen nog beperkt groeien, anderen zagen een lichte daling.
Overnachtingen naar accommodatietype
Campings zagen de grootste groei in 2023: 11% meer toeristische kampeernachten dan in 2022. Daarmee werd de groei uit de voorgaande jaren voortgezet. In de categorie hotels en groepsaccommodaties nam het aantal overnachtingen met 7% toe. Dat is ook voortzetting van groei na twee moeilijke coronajaren. Op huisjesterreinen daalde het aantal overnachtingen met 1% in 2023 na vele jaren van groei.
Bron: Statistiek Logiesaccommodaties, CBS, 2024
Ontwikkeling logiesaanbod 2020-2023
Op basis van eigen cijfers heeft HZ KCKT de ontwikkeling van het logiesaanbod voor Zeeland in kaart gebracht. Ten opzichte van 2022 is het aantal eenheden in de categorie logies met hoteldienstverlening (hotel, pension etc.) met 5% toegenomen. Dit was de enige eenheid met een groei van meer dan 1%. Het aantal eenheden in de categorie verblijfsrecreatie (camping, vakantiewoning etc.) is ten opzichte van het voorgaande jaar licht toegenomen (0,3%) en het aantal eenheden in de categorie waterrecreatie is gelijk gebleven ten opzichte van 2022. In totaal is het aantal eenheden in Zeeland in 2023 met 0,6% toegenomen.
Seizoensverloop overnachtingen
Het seizoensverloop in Zeeland lijkt nog altijd te worden beïnvloed door het weer, nog wat meer dan aan de rest van de Noordzeekust. In mei en juni groeide het aantal geregistreerde overnachtingen flink ten opzichte van dezelfde maanden een jaar eerder. Juni 2023 was volgens het KNMI recordwarm en recordzonnig. Het zonnige voorseizoen werd gevolgd door een wisselvallig hoogseizoen: juli en vooral augustus waren volgens het KNMI ‘nat’. Dit is terug te zien in de toeristische cijfers, het aantal overnachtingen in augustus daalde met 9%.
Bron: Statistiek Logiesaccommodaties, CBS, 2024
Overnachtingen naar herkomstland
In 2023 gingen minder Nederlanders op vakantie in Zeeland dan in 2022: 4% minder overnachtingen. Toch is hun aantal nog altijd substantieel hoger dan voor de coronapandemie: het aantal overnachtingen van Nederlanders in Zeeland was in 2023 22% hoger dan in 2019. Het aantal buitenlandse toeristen in Zeeland nam in 2023 verder toe. Zij brachten 12% meer nachten in Zeeland door dan een jaar eerder en ook 20% meer dan in 2019. Deze groei komt vooral vanuit Duitsland en in mindere mate vanuit België. Ook vanuit Frankrijk, Zwitserland en Liechtenstein neemt het aantal overnachtingen toe, maar dit gaat nog altijd om zeer kleine aantallen.
Bron: Statistiek Logiesaccommodaties, CBS, 2024
Voorlopige cijfers 2024
Uit de voorlopige cijfers over de eerste helft van 2024 van het CBS blijkt dat het aantal overnachtingen in Zeeland in het eerste kwartaal van 2024 met 9% is toegenomen ten opzichte van het eerste kwartaal in 2023. In het tweede kwartaal daalde het aantal overnachtingen juist met 8% ten opzichte van 2023. Een mogelijke verklaring is het natte voorseizoen: april, mei en juni waren koel en nat. De gehele Nederlandse Noordzeekust liet in het tweede kwartaal echter maar een daling van 1% zien, dus daar had het weer minder invloed op de overnachtingscijfers. Voor het derde kwartaal was er een daling van 2% te zien op 2023, waarbij enkel de maand augustus in 2024 drukker was dan in 2023.
Bron: Statistiek Logiesaccommodaties, CBS, 2024
Dagbezoek/vrijetijdsbesteding
Zeeuwen en Nederlandse bezoekers
Zeeuwen ondernamen 52,5 miljoen vrijetijdsactiviteiten in Zeeland. Verreweg de meeste activiteiten daarvan werden ondernomen in de eigen woongemeente: 43,5 miljoen. Nederlanders uit andere provincies ondernamen 6,5 miljoen vrijetijdsactiviteiten in Zeeland. Met 35% van het totaal was wandelen de meest populaire vrijetijdsactiviteit, fietsen stond met 11% op een tweede plaats. Met betrekking tot het aantal vrijetijdsactiviteiten wordt er voornamelijk veel ondernomen in Middelburg, Goes en Terneuzen.
Bron: Nederlands Vrijetijdsonderzoek 2023, Nederlands Bureau voor Toerisme
Buitenlandse bezoekers
In Zeeland telde in totaal bijna 12,5 miljoen buitenlandse dagbezoeken. Hiervan kwamen er 4,3 miljoen uit België en 8,2 miljoen uit Duitsland. Over het algemeen hebben Duitse bezoekers een iets grotere interesse in een kustbezoek, terwijl Belgische bezoekers vaker deelnemen aan routegebonden recreatie zoals fietsen en wandelen. Voor de buitenlandse dagbezoekers zijn Goes en Middelburg erg populair, maar wordt Veere het meest bezocht.
Bron: Onderzoek Inkomend Dagbezoek, Nederlands Bureau voor Toerisme
Economische waarde 2023
In 2023 is er bijna 3,4 miljard euro besteed aan de vrijetijdseconomie in Zeeland. Dit zijn bestedingen door Zeeuwen zelf (in het kader van vrijetijdsbesteding) en bezoekers aan de provincie (dag- en verblijfsbezoek). De vrijetijdseconomie levert dan ook een grote bijdrage aan de werkgelegenheid in de provincie. Ongeveer 11% van alle banen in Zeeland bevindt zich in de gastvrijeheidssector. Daarnaast zijn er banen die in indirecte zin, en dus buiten de vrijetijdssector, gelinkt zijn aan de vrijetijdssector. Dit zijn bijvoorbeeld banen in de detailhandel en toeleverende bedrijven zoals bouw, schoonmaak en zakelijke dienstverlening. De vrijetijdseconomie heeft in de gemeente Veere - met meer dan 525 miljoen euro aan economische waarde en 2.725 banen (1.805 FTE) - de grootste betekenis van alle Zeeuwse gemeenten. Ook in Schouwen-Duiveland en Sluis (kustgemeenten) en Middelburg, Goes, Vlissingen en Terneuzen (stedelijke gemeenten) is de economische impact van de vrijetijdseconomie relatief groot. In de stedelijke gemeenten dragen vooral de eigen inwoners hier in grote mate aan bij.