Wederom een recordjaar voor toerisme in Zeeland! Volgens het CBS, dat afgelopen weekend de voorlopige jaarcijfers over toerisme in Nederland publiceerde, steeg het aantal verblijfsgasten in Nederland met 10 miljoen in vijf jaar. Zeeland profiteerde mee: in 2018 werden 10,5 miljoen overnachtingen in Zeeland doorgebracht, 4,5% meer dan in 2017. Kenniscentrum Kusttoerisme, onderdeel van HZ University of Applied Sciences, heeft de cijfers op een rij gezet en samen met VVV Zeeland geanalyseerd.
Overnachtingen in Nederland
Volgens het CBS werd in Nederland in 2018 een recordaantal van 116,9 miljoen overnachtingen doorgebracht, een groei van 5% ten opzichte van 2017. De binnenlandse markt heeft met 57,1% het grootste aandeel in het aantal overnachtingen. De groei van het toerisme in 2018 wordt vooral veroorzaakt door buitenlandse gasten. Deze markt is ten opzichte van 2017 toegenomen met 6,1%. Van alle buitenlandse gasten bezoekt de Duitse gast ons land het meest. Van het totale aantal buitenlandse overnachtingen werd 16% door Duitsers overnacht, oftewel 19,4 miljoen overnachtingen. De Duitse markt stijgt al jaren, zo ook dit jaar weer. Het aantal overnachtingen door onze oosterburen is vergeleken met vorig jaar 8,2% gestegen. Ook wordt ons land steeds populairder onder de Belgen. Zo is het afgelopen jaar het aantal overnachtingen gestegen met 7,6% naar 5,9 miljoen overnachtingen. Ondanks dat de Nederlandse markt iets minder hard groeit (+2,9%), zorgen de Nederlanders nog steeds voor de meeste overnachtingen in ons land. In totaal komt het neer op bijna 69,5 miljoen overnachtingen.
Groei is ook in Zeeland zichtbaar
Het CBS noteerde ook een nieuw record voor Zeeland: 10,5 miljoen overnachtingen in toeristische accommodaties, 4,5% meer dan in 2017. In 2017 was het aandeel van het aantal overnachtingen door buitenlandse gasten voor het eerst groter dan het aantal overnachtingen door Nederlanders. De verdeling was respectievelijk 52,3% en 47,7%. Het verschil is in 2018 groter geworden, namelijk 45,1% van alle overnachtingen door Nederlanders en 54,9% door buitenlanders.
Het toerisme vanuit het buitenland is dus ook in Zeeland toegenomen: 9,7% meer overnachtingen door buitenlanders dan in 2017. Deze groei is met name te danken aan de groei van het aantal overnachtingen door Belgen, met maar liefst 19,4% naar ruim 1,2 miljoen overnachtingen. Zeeland is nu de populairste Nederlandse provincie voor onze Zuiderburen, in 2017 had Zeeland nog de vijfde positie op de ranglijst. Ondernemers en medewerkers van VVV-inspiratiepunten zeggen dat de Bløf-hit Zoutelande hier een belangrijke bijdrage aan heeft geleverd. Talloze, vooral Vlaamse, toeristen vroegen naar het ‘oude strandhuis’ of maakten een foto met het plaatsnaambord Zoutelande.
Van de buitenlandse markt heeft Duitsland nog steeds het grootste aandeel van alle overnachtingen in Zeeland. In totaal hebben onze oosterburen namelijk 4,3 miljoen overnachtingen doorgebracht in onze provincie, een toename van 7,5% ten opzichte van 2017. Zeeland is daarmee, na Noord-Holland, de meest populaire bestemming voor Duitse verblijfsgasten.
In 2018 kwamen 3,4% meer Nederlanders naar Zeeland, maar ze bleven korter, waardoor het aantal overnachtingen daalde met 1% naar 4,8 miljoen. Zeeland verliest hierdoor marktaandeel in eigen land: de provincie staat nu op de 8eplaats voor wat betreft het aantal overnachtingen van Nederlanders. De meeste overnachtingen van Nederlanders vonden in provincie Noord-Holland en Gelderland plaats.
Nederland, Duitsland en België blijven verreweg de belangrijkste herkomstmarkten, slechts 2,5% van de gasten komt uit andere landen.
Groei aantal overnachtingen met name in schouderseizoenen
Kijkend naar de spreiding over het jaar is een flinke groei zichtbaar in het eerste kwartaal (+24%). Deels wordt dit veroorzaakt door de vroege Pasen (en dus een verschuiving van overnachtingen van april naar maart), maar ook in februari werden veel meer overnachtingen geregistreerd. In de zomermaanden was er nauwelijks sprake van groei, maar dit is van oudsher al de drukstbezochte periode in Zeeland. In het vierde kwartaal werden wel weer groeicijfers genoteerd (+8%).
Wanneer we kijken naar de overnachtingen van de afgelopen 5 jaar zien we de groei in de schouderseizoenen ook duidelijk terug, met name in het eerste en vierde kwartaal (respectievelijk +32% en +20%). De buitenlandse markt is de belangrijkste factor geweest in deze groei. Zo zien we bijvoorbeeld in het eerste kwartaal (januari – maart) een stijging van maar liefst 68% ten opzichte van 2014. Opvallend is dat in dit kwartaal het aantal overnachtingen van onze oosterburen verdubbeld is, van 168.000 naar 339.000. Toch vinden de meeste overnachtingen van Duitsers nog altijd plaats in het tweede en derde kwartaal.
Nederlanders komen het liefst in de zomermaanden naar Zeeland toe. Desondanks zien we de afgelopen 5 jaar een flinke daling van het aantal Nederlandse overnachtingen in Zeeland in deze periode, namelijk een daling van 16% t.o.v. 2014. Ook in het tweede kwartaal (april – juni) zien we een flinke daling, namelijk 11%. In de overige kwartalen is een lichte stijging te zien, +5% in het eerste kwartaal en +3% in het vierde kwartaal.
Overnachtingen per type accommodatie
Zeeland heeft met name veel aanbod van vakantiewoningen, verhuurchalets en toeristische kampeerplaatsen. Ook qua aantal overnachtingen zijn deze accommodatietypes het populairst, 46% van alle overnachtingen vindt plaats in vakantiewoningen en verhuurchalets en 34% vindt plaats op kampeerplaatsen. De grootste groei vond echter plaats voor de Zeeuwse hotels en pensions: 13% meer overnachtingen, vooral dankzij buitenlandse toeristen. Ook het aantal nachten op ‘huisjesterreinen’ (bungalowparken en verhuurchalets op campings) groeide verder in 2018 (+7%). Het toeristisch kamperen daalde opnieuw licht in 2018; Nederlandse kampeerders verbleven minder nachten en het aantal buitenlandse kampeerovernachtingen bleef gelijk. Overigens is Zeeland wel de populairste provincie voor buitenlandse kampeergasten: ruim een kwart koos voor Zeeland als bestemming van de kampeervakantie.
N.B. CBS meet het aantal overnachtingen bij toeristische accommodaties. In dit onderzoek worden kleine (vaak particuliere) logiesaanbieders niet meegenomen en ook het verblijf van vaste gasten (mensen met een eigen vakantieverblijf zoals een stacaravan, boot of tweede woning) telt niet mee. CBS brengt dus slechts een deel van het toerisme in beeld. De totale omvang van overnachtingen in Zeeland wordt door Kenniscentrum Kusttoerisme geraamd op zo’n 17,5 miljoen.
CBS publiceerde nu de voorlopige cijfers, definitieve cijfers worden tegen de zomer verwacht. Kenniscentrum Kusttoerisme zal deze cijfers verder analyseren en publiceren in de jaarlijkse leaflet met kerncijfers over toerisme in Zeeland.
